Os “irresponsables” pagan no Sergas

Cargos políticos no hospital de Lugo, último inaugurado ata agora/XUNTA

Facer un “uso irresponsable das prestacións asistenciais do Sistema Público de Saúde de Galicia”. Este difuso motivo é, dende onte, causa dabondo para que o Servizo Galego de Saúde (Sergas) poida decidir “repercutir nos usuarios” os “gastos” que xeren pola asistencia sanitaria, isto é, que teñan que pagar pola mesma.

A Consellería de Sanidade vén de introducir este precepto, a xeito de disposición adicional, no decreto 209/2011, do 27 de outubro, polo que se establecen as tarifas dos servizos sanitarios prestados en centros dependentes do Sergas e nas fundacións públicas sanitarias. Este documento vén renovar as tarifas que teñen que abonar aquelas persoas que non sexan beneficiarias da Seguridade Social -como estranxeiros ou asegurados de certas mutuas- e que se fixaron por última vez nun decreto semellante do ano 2010 que, non obstante, non incluía esta nova disposición adicional sobre a responsabilidade dos pacientes.

Esta tarifa pode resultar altamente ilustrativa sobre o custe da sanidade pública, isto é, sobre os servizos que sustentan os cidadáns a través dos seus impostos. Por exemplo, permite coñecer que unha radiografía común custa 34 euros  ou que unha estadía nunha cama hospitalaria supón 513 euros ao día. Pero, co novo criterio, o decreto adquire unha nova dimensión polas preguntas que deixa no aire.

Advertisement

Un axóuxere para tres aeroportos

Nova terminal de Lavacolla / AENA AEROPUERTOS

“Hoxen pechan Alvedro e Peinador, non?”. Un veterano xornalista galego lanzaba esta retórica pregunta cunha abondosa dose de retranca durante a inaguración oficial da nova terminal do aeroporto compostelán de Lavacolla, o pasado setembro. Baixo as cristaleiras do espectacular edificio, no que o Ministerio de Fomento investiu 230 millóns de euros, o experimentado informador verbalizaba o que moitos, especialmente no ámbito político, recoñecen polo baixo, isto é, o pouco defendible que resulta -especialmente en tempos de crise- seguir achegando fondos públicos simultaneamente a tres aeroportos en senllas cidades unidas entre si por pouco máis de setenta quilómetros de autoestrada.

Mentres se agarda pola xeración política que se atreva a poñerlle o axóuxere ao gato do minifundismo, algúns datos chegados dende o Goberno central e a Xunta nos últimos meses poden ofrecer algunha orientación para sustentar  os argumentos dos que ven insustentable o actual modelo aeroportuario galego. O pasado setembro, Aena Aeropuertos ofrecía as cifras de tráfico de pasaxeiros de todas as terminais do Estado. No caso galego, confirmábase o que xa é unha tendencia e que un gráfico amosa ás claras:

Fonte: Aena Aeropuertos

Estreiteces na ‘tele’ electoral

Fonte: Junta Electoral Central [click para ampliar]

Malia ao estraño e case anestesiado ambiente na noite do xoves ao venres comezará a campaña para as eleccións a Cortes Xerais do vindeiro día 20. Nestes días previos as forzas políticas esfórzanse en aquelar a súa maquinaria electoral para poñela a pleno rendemento durante dúas semanas nas que, no caso galego, PP, PSdeG e BNG disputarán o espazo público para reclamar o voto dos cidadáns nun contexto de desafección, coa pantasma da abstención máis presente ca nunca. Neste escenario, un dos motivos habituais de refrega política é a presenza nos medios de comunicación, sobre todo nos públicos. Tanto a CRTVG como RTVE son observadas cronómetro en man polos responsables das campañas non só para calcular se son cumpridos os antixornalísticos bloques de información electoral, senón tamén para controlar a emisión dos seus vídeos nos espazos gratuitos de propaganda, regulados pola Lei do Réxime Electoral Xeral (Lorex). É precisamente nestes espazos e nos beneficios ou prexuízos que reportan a uns e outros nos que hoxe fixaremos a ollada.

O pasado 27 de outubro a Junta Electoral Central daba o seu visto e prace á distribución dos espazos electorais en Televisión Española e Radio Nacional de España baseándose nos criterios que estipula a Lorex. As desconexións galegas de TVE dedicarán 40 minutos á emisión de propaganda partidaria, dos cales 15 minutos serán para o PP -11 deputados no Congreso-, outros tantos para o PSdeG -10 deputados- e os 10 restantes para o BNG -dous deputados-.

Ninguén lle votou a un terzo dos deputados

Pleno da Cámara galega / PARLAMENTO DE GALICIA

“Ir en postos de saída“. En épocas preelectorais un bo termómetro para medir o peso dos dirixentes das diferentes formacións políticas é o lugar que ocupan nas candidaturas da súa organización. Así, por exemplo, no caso das eleccións ao Parlamento galego, un dirixente do PPdeG da Coruña gaña relevancia se é situado por riba do duodécimo posto. O mesmo acontecerá na mesma circunscrición electoral se un socialista concorre nos primeiros oito postos ou un membro do BNG entre os catro primeiros. Cos resultados dos comicios de 2009 na man, en condicións normais estas colocacións nas listas garantían acceder a un acta do deputado, aínda que dous anos e medio máis tarde a realidade amosa que eses postos de saída se situaban moito máis abaixo, especialmente no caso dos populares, ata o punto de que case un terzo da composición da Cámara, vinte e catro deputados en concreto non é, cando menos directamente, resultado do votado polos electores.

A dimisión do deputado conservador Javier Escribano por estar a ser investigado nun caso de presunta corrupción é, ata o momento, o último cambio nun hemiciclo no que nunca chegaron a sentar todos os candidatos elixidos polos cidadáns. Outra dimisión exprés forzada no seo do PPdeG, a do número un por Ourense, Luis Carrera Pásaro, provocou que o primeiro movemento se producise en plena campaña e, aínda que legalmente non era posible modificar a candidatura, o ex responsable de Caixa Ourense nunca chegou a sentar no Pazo do Hórreo. Aínda que por un motivo ben distinto o mesmo aconteceu coa viguesa Corina Porro, que non recolleu á súa acta e, tras semanas de incerteza, acabou atopando novo destino na presidencia da Autoridade Portuaria de Vigo.

Unha vez constituída a Cámara, a conformación do novo Goberno e a doutrina popular segundo a cal ningún membro do Executivo de Alberto Núñez Feijóo seguiría sendo deputado provocou a primeira vaga de cambios. Así, abandonaron as súas actas parlamentarias os conselleiros Alfonso Rueda, Beatriz Mato, Agustín Hernández e Rosa Quintana. Ademais, marcharon con rumbo a San Caetano outros electos como José Manuel Álvarez-Campana, Susana López Abella ou Raquel Arias, todos para ocupar cargos políticos na Xunta.

O Gaiás xera ingresos?

Nubes sobre a Cidade da Cultura / DAVID LOMBAO

“É incrible que alguén poida construír isto”. “Este edificio é unha tolería”.  Son algunhas das frases que o condutor do programa Megaconstrucciones, producido por Discovery Channel e tamén emitido por laSexta, lle dedicou á Cidade da Cultura. No seu paseo polo compostelán monte Gaiás, o documental glosaba a “delirante marabilla” de 265.000 metros cadrados e deixaba caer varias preguntas indisimuladamente: que impulsa a unha Administración pública a iniciar este proxecto? Como o financia? Cando menos no ámbito político, a primeira das preguntas  foi xa máis ou menos respondida en diversos foros. A segunda volve estar de actualidade nestes días, despois de que a Xunta anunciase, a través do presidente nos titulares e do conselleiro de Cultura nos detalles, que os edificios que quedan sen construír no complexo continuarán así, cando menos, ata 2014. Despois, asegura Alberto Núñez Feijóo, serán “os galegos” os que “decidan” que facer.

Un lixeiro mergullo nos arquivos parlamentarios permite coñecer ou, cando menos, contextualizar un pouco a segunda parálise das obras do Gaiás, tomada por un Executivo do mesmo signo que o que as iniciou e de signo oposto que o primeiro que as parou. Poucos días antes do anuncio de Feijóo a Consellería de Cultura remitíalle á vicevoceira parlamentaria do BNG, Ana Pontón, unha resposta a unha pregunta escrita. A nacionalista cuestionara o Goberno sobre os “ingresos derivados da apertura de dous edificios da Cidade da Cultura” e dende o departamento que dirixe Roberto Varela chegaron dous folios coa contestación.

As nóminas provinciais chegan aos 142 millóns

(millóns de euros) Fonte: Orzamentos Xerais da Xunta para 2012

Un total de 142,1 millóns de euros. Son os cartos que, segundo o recollido nos Orzamentos da Xunta para 2012, proxectaron gastar en persoal as catro deputacións galegas ao longo do presente 2011. É unha cantidade que, por exemplo, quintuplica o que investirá a Consellería de Presidencia en protección civil e seguridade ao longo de todo o ano que vén e que leva o 29,8% do diñeiro dispoñible nos entes provinciais. Con todo, esta partida orzamentaria non é homoxénea nas catro institucións, non todas gastan o mesmo nin do mesmo xeito e non todas se comportan igual a respecto do exercicio económico anterior.

Cun gasto de 44,5 millóns de euros, a Deputación de Pontevedra (PP) sitúase á cabeza no referido a gastos de persoal, igual que acontecía na partida de órganos de goberno. O segundo posto neste rexistro ocúpao a Deputación da Coruña (PSdeG-BNG ata xullo, PP na actualidade) con 40,2 millóns de euros, seguida de Ourense, que gasta 31,1 millóns. A táboa péchaa o organismo provincial de Lugo, que sufraga con 26,3 millóns de euros as nóminas do seu persoal.

Malia ás estreiteces económicas recoñecidas abertamente polo conxunto das Administracións -especialmente pola local- só unha das deputacións reduciu o seu gasto de persoal no ano electoral de 2011. Así, mentres a Deputación de Lugo aplicou unha importante tesoirada, pasando de 37 millóns en 2010 aos 26,3 actuais, na Coruña incrementáronse en 3,3 millóns os 36,9 que gastaran en 2010. Do mesmo xeito, en Pontevedra o gasto de persoal subíu 1,5 millóns a respecto dos 43 de hai un ano e en Ourense sumáronse 500.000 euros a esta partida.

Ourense, a máis cara por habitante

Gobernar catro provincias custa 13 millóns

Logotipos das catro deputacións provinciais

Os Orzamentos da Xunta para 2012 veñen de comezar o seu trámite parlamentario. É, polo tanto, o momento para que o conxunto da sociedade galega coñeza cales van ser as contas do Goberno para o vindeiro exercicio económico pero tamén para que obteña unha perspectiva de canto gastan e de como gastan as deputacións provinciais, institucións cuxa utilidade vén sendo cuestionada dende hai décadas dende diferentes foros, cuestionamento que a galopante crise económica está a agudizar.

En virtude do estipulado no Estatuto de Autonomía, os Orzamentos do Executivo galego incorporan unha memoria do último exercicio económico dos entes provinciais para, cando menos sobre o papel, promover a coordinación coa Xunta, en base a unha análise das contas das catro deputacións coas mesmas variables. Este método permite, por exemplo, coñecer un dos datos máis elocuentes sobre estas entidades: o que gastan en gobernarse, un montante agrupado polos técnicos da Administración autonómica baixo o epígrafe “órganos de goberno”, que en 2011 acadou unha cifra global de 13,22 millóns de euros entre as catro institucións e cuxa distribución é posible observar doadamente mediante un gráfico:

Protexer Meirás: 9.000 ou 32.000 euros?

Fachada principal do Pazo de Meirás / XUNTA

Das múltiples refregas políticas entre o Goberno bipartito e a oposición do PPdeG a suscitada en torno á declaración do Pazo de Meirás como Ben de Interese Cultural (BIC) e a súa conseguinte apertura ao público foi unha das máis mediáticas. O resultado ditado polas urnas o 1 de marzo de 2009 provocou, non obstante, que fose o Executivo popular o encargado de xestionar o treito final e máis delicado do proceso, o inicio das visitas ao recinto que fora propiedade de Emilia Pardo Bazán pero cuxa controversia vén dada por ter sido residencia de verán de Francisco Franco, a quen se lle entregou o edificio a través dunha cuestación forzosa por parte das forzas vivas da ditadura. Ao abrirse o pazo, o pasado marzo, xurdían algúns interrogantes: habería compensacións económicas para a familia do ditador? O peto dos contribuíntes viríase resentido coa apertura de Meirás?

Sete meses despois algúns deses interrogantes foron xa respondidos de maneira máis ou menos explícita polo Goberno galego, se ben o volume de cartos públicos destinados ata o momento a abrir Meirás pode oscilar, cando menos, entre uns 9.500  euros e algo máis de 30.000.  A primeira destas cifras era revelada no Parlamento o pasado abril. A preguntas da oposición, o secretario xeral de Cultura, Antonio Fernández Campa, recoñecía que, malia “non existir ningunha obriga recoñecida” na Lei de Patrimonio Cultural, a Xunta considerara “axeitado” asumir os custes da seguridade do inmoble durante as visitas, pactadas coa familia Franco a través dun convenio. Campa estimaba o custe da seguridade do pazo nuns 9.513 euros para todo 2011, cifra que podería “variar lixeiramente” en caso de ser necesarios reforzos puntuais, especificaba.

Vacacións en Meirás, preguntas e novo gasto

Os últimos libros do vello decreto custan 50.000 euros

PP, PSdeG e BNG e a ex conselleira, anunciando o pacto pola lingua en 2007

O día da presentación dos Orzamentos Xerais no Parlamento é un día de especial traballo nas redaccións dos medios de comunicación (no caso galego, dos medios que van quedando). É unha xornada de mergullarse en táboas infindas e apostar, decidir onde se ataca para amosarlle ao lector unha primeira impresión das contas da Xunta para o seguinte ano. Nesa tesitura pódese optar, esencialmente, por dúas estratexias: tentar ofrecer unha panorámica do proxecto financeiro ou ir ao detalle, buscar algo concreto e tanxible. Dada a magnitude do plan orzamentario, que agora comeza un longo debate na Cámara, realizaremos o primeiro achegamento optando pola segunda vía, indo ao detalle. Viaxen con nós.

Sobrevoamos o orzamento da Consellería de Educación e planeamos sobre o que hai doce meses foi un dos puntos máis controvertidos: o gasto en cambiar libros de texto en galego pola súa versión castelá. Ao tomar terra chegamos ás táboas nas que se recollen as contas da Dirección Xeral de Centros e Recursos Humanos e, no programa de “servizos e axudas complementarias da ensinanza” observamos que o epígrafe “axudas libros de texto e material escolar” medra por segundo ano consecutivo.

Se en 2010 o departamento que dirixe Jesús Vázquez dotaba a esta partida con 8,5 millóns en 2010 e con 10,8 en 2011, desta volta Educación volve sumar millóns e chega aos 15. Ademais, o seguinte epígrafe, co mesmo nome  pero coa engádega do termo “plurilingüismo” continúa a existir pero cae notablemente e pasa de 2 millóns de euros a só 50.000. Cal é o destino desta cantidade? Sufragar a substitución dos derradeiros libros de texto procedentes do programa de préstamo creado polo bipartito de PSdeG e BNG, manuais que estaban redactados en galego pero que o denominado Decreto do Plurilingüismo encadra nas materias que se han de impartir en castelán.

Fin da violencia, só política

Imaxe do vídeo no que ETA anuncia a fin da súa actividade violenta

Obviamente, ningún dos lectores deste humilde blog vai chegar a esta pequena casa para informase sobre a noticia que coñeceu ás sete da tarde deste 20 de outubro de 2011, unha nova que, confeso, me encantaría estar a contar polo miúdo dende a redacción dun medio de comunicación. ETA vén de anunciar o “cesamento definitivo” da súa actividade violenta, unha nova que, para quen asina, é motivo de ledicia e motivo para agardar que, de agora en diante, en Euskadi só se faga política, no sentido que queiran os cidadáns, pero só política, que é, ou debe ser, unha das linguaxes máis afastadas das armas. Para gardalo, para lembralo e tamén para analizalo, aquí vos queda o texto íntegro, traducido ao galego, do comunicado remitido pola banda armada ao diario Gara: