Política no aniversario da política

Canto do himno galego, ao remate do acto / XOÁN CRESPO/XUNTA

Este luns no Parlamento falouse de política. Esta afirmación, que podería estar nun terreo lindeiro entre a simpleza e a obviedade, cobra especial relevancia polo acto que acolleu o hemiciclo do Pazo do Hórreo. O lexislativo galego celebraba o seu triséximo aniversario cun pleno solemne con catro discursos, os dos voceiros de PP, PSdeG e BNG e o da presidenta da Cámara, Pilar Rojo. E todos, especialmente os representantes dos partidos, falaron de política.

Cunha tribuna de convidados ateigada de autoridades presentes e pasadas -entre elas, os ex presidentes da Xunta Fernando González Laxe e Emilio Pérez Touriño e os que foran xefes do lexislativo, Dolores Villarino, Tomás Pérez Vidal e José María García Leira– e na que se percibía a clamorosa ausencia do Valedor do Pobo, Benigno López, o primeiro en pasar polo atril foi o voceiro do Bloque, Carlos Aymerich. Non elixiu o nacionalista un ton de efeméride para un discurso que, se cadra, tivo un aquel de intervención de política xeral condensada no tempo, cuns destinatarios que estaban dentro e fóra do Parlamento.

Nunha intervención que comezou cunha lembranza aos deputados nacionalistas expulsados do Parlamento en 1982, Aymerich enmarcou a conmemoración no “compromiso de seguir a traballar pola liberdade desta vella nación, para reclamar os plenos dereitos políticos para Galiza” e tamén nunha reflexión máis ampla sobre o concepto de “democracia”, cuestionado agora, na súa opinión, polos gobernos dos chamados “tecnócratas”. O ton e contido do discurso de Aymerich non gustou, en xeral, nas bancadas populares, nas que o ruxe ruxe medrou, por exemplo, cando o voceiro do BNG lamentou que a defensa da identidade galega lle “proa” a”un Valedor que non está á altura do pobo que o sustenta e cuxos intereses promete defender”.

Aínda que en menor medida, tamén incomodou no grupo que sustenta ao Goberno e nas bancadas azuis do Goberno mesmo -nas que non sentaba a conselleira de Facenda, Marta Fernández Currás-, o discurso do voceiro do PSdeG.

Advertisement

O Goberno galego amosa os seus petos

Fonte: Xunta de Galicia

Transparencia. En tempos de convulsión económica e desconfianza na dada en chamar “clase política”, especialmente naquela con responsabilidades de mando, o acceso á información sobre os gobernos e os gobernantes adoita ser unha das principais reivindicacións. A Xunta comezou a facer os deberes neste ámbito no ano 2006. Daquela, o Executivo bipartito sacaba adiante a Lei de Transparencia, un texto que permitiu, entre outros aspectos referentes ao funcionamento da Administración, coñecer o soldo exacto do presidente, dos conselleiros e dos altos cargos. Malia ser un significativo avance nun escenario de forte opacidade, aquel proxecto -duramente descualificado polo PPdeG dende a oposición- deixou fóra aspectos relevantes, como regular a publicidade do patrimonio das persoas que compoñen o Goberno.

En plena treboada económico-financeira e quizais impulsado polo influxo de movementos como o 15M, o Executivo galego vén de completar ese movemento de transparencia, publicando no Diario Oficial de Galicia o patrimonio do presidente e dos conselleiros na mesma xornada en que, segundo o anunciado, se farán públicas as declaracións de bens dos membros do Parlamento. Ambas decisións chegan despois de que o Goberno central e as Cortes Xerais decidisen amosar o patrimonio dos seus integrantes. Aínda que no caso galego diversas voces da oposición parlamentaria se amosaban convencidas de que o PP accedería a publicar os bens dos deputados pero non os do Goberno, finalmente esta publicación existe e, dende hoxe, as cifras son públicas.

Aínda que cun grao de detalle non excesivamente alto, os galegos xa poden saber, por exemplo, que o conselleiro de Industria, Javier Guerra, é de lonxe o membro do Goberno cunhas contas máis saneadas

‘Adianto técnico’ e técnicas de adianto

Feijóo, con Rueda nunha sesión de control / XOÁN CRESPO/XUNTA

Cada un fala dos adiantos electorais segundo lle vai neles. Algúns dos máis veteranos nas filas do PPdeG aínda lembran como tragaron de mala gana co anticipo dos comicios autonómicos de 2005, previstos para outubro daquel ano e  cuxa celebración forzaron en xuño “os de Madrid -en referencia á dirección estatal dos conservadores-“. Ao Goberno de Manuel Fraga, escaldado polo Prestige, a guerra de Iraq e a vitoria de Zapatero, quedáronlle no caixón varios proxectos de investimento, unha nova chuvia fina que podía cimentar unha nova maioría absoluta. Pero non lle deu tempo e as urnas deron lugar ao bipartito. De adiantos saben tamén no PSdeG. No verán de 2008, de Madrid -aínda que con voz galega, a de José Blanco– chegaron tamén recomendacións de adianto. O consello que recibíu Emilio Pérez Touriño era claro: se os galegos votaban no outono, repetiría como presidente dun novo bipartito, se votaban na primavera -cando correspondía- marcharía para a casa, como finalmente aconteceu.

Nestes días a política galega cheira de novo a adianto electoral. Aínda que o ruxe ruxe non é novo -existe dende hai un bo número de meses-, a confirmación da vitoria do PP nas xerais situouno en primeira liña da actualidade e os principais responsables dos populares galegos e da Xunta non contribúen precisamente a empequenecer as especulacións. Menos de vinte e catro horas despois do triunfo de Mariano Rajoy, o presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, aseguraba que o PPdeG viña de “recibir dos cidadáns” o “mandato de seguir gobernando con rigor, valentía e tendo como obxectivo os intereses xerais”, pero evitaba afirmar con rotundidade que as eleccións serán cando toca, isto é, en marzo de 2013.

21N: Comezan as carreiras galegas

Extrapolación baseada nos resultados provisionais das xerais

Ao rematar o escrutinio das eleccións xerais acabadas de celebrar o presidente do PNV, Íñigo Urkullu, e o candidato de CiU ao Congreso, Josep Antoni Durán i Lleida, coincidían en tirar como unha das conclusións da noite que os seus respectivos mapas políticos, o vasco e o catalán, nada tiñan que ver co do resto do Estado, dado o seu pluripartidismo e a preeminencia de forzas propias. É evidente que no caso galego ese fenómeno non se produce con tal intensidade. Pero non o é menos que os comicios do 20N eran a sinal de saída para unha carreira que xa comezou este luns, a das vindeiras eleccións ao Parlamento galego, unha carreira que se corre polo menos en tres pistas: a da Xunta e o PPdeG, a do PSdeG e a do BNG e as súas correntes internas.

Aínda que resulte un exercicio de pura e dura política ficción mentiríamos se non dixésemos que na mente dos atletas destas tres carreiras está, aínda que sexa colateralmente, a composición que tería o hemiciclo do Pazo do Hórreo se os resultados do 20N se producisen nunhas autonómicas. Cunha participación do 71% -lixeiramente superior á dos comicios galegos de 2009- e 26.000 votos en branco, os 855.000 votos logrados polo PPdeG traduciríanse nunha folgadísima maioría absoluta da formación que lidera Alberto Núñez Feijóo. Unha vez aplicado o sistema d”Hondt, os populares pasarían dos 38 escanos actuais ata 44. Mentres, o PSdeG, que perdeu 300.000 votos nas xerais, perdería dous deputados e quedaría en 23. O gran prexudicado neste exercicio de ficción sería o BNG. Os nacionalistas sufrirían unha verdadeira debacle que os deixaría nuns exiguos 8 parlamentarios.

Ninguén lle votou a un terzo dos deputados

Pleno da Cámara galega / PARLAMENTO DE GALICIA

“Ir en postos de saída“. En épocas preelectorais un bo termómetro para medir o peso dos dirixentes das diferentes formacións políticas é o lugar que ocupan nas candidaturas da súa organización. Así, por exemplo, no caso das eleccións ao Parlamento galego, un dirixente do PPdeG da Coruña gaña relevancia se é situado por riba do duodécimo posto. O mesmo acontecerá na mesma circunscrición electoral se un socialista concorre nos primeiros oito postos ou un membro do BNG entre os catro primeiros. Cos resultados dos comicios de 2009 na man, en condicións normais estas colocacións nas listas garantían acceder a un acta do deputado, aínda que dous anos e medio máis tarde a realidade amosa que eses postos de saída se situaban moito máis abaixo, especialmente no caso dos populares, ata o punto de que case un terzo da composición da Cámara, vinte e catro deputados en concreto non é, cando menos directamente, resultado do votado polos electores.

A dimisión do deputado conservador Javier Escribano por estar a ser investigado nun caso de presunta corrupción é, ata o momento, o último cambio nun hemiciclo no que nunca chegaron a sentar todos os candidatos elixidos polos cidadáns. Outra dimisión exprés forzada no seo do PPdeG, a do número un por Ourense, Luis Carrera Pásaro, provocou que o primeiro movemento se producise en plena campaña e, aínda que legalmente non era posible modificar a candidatura, o ex responsable de Caixa Ourense nunca chegou a sentar no Pazo do Hórreo. Aínda que por un motivo ben distinto o mesmo aconteceu coa viguesa Corina Porro, que non recolleu á súa acta e, tras semanas de incerteza, acabou atopando novo destino na presidencia da Autoridade Portuaria de Vigo.

Unha vez constituída a Cámara, a conformación do novo Goberno e a doutrina popular segundo a cal ningún membro do Executivo de Alberto Núñez Feijóo seguiría sendo deputado provocou a primeira vaga de cambios. Así, abandonaron as súas actas parlamentarias os conselleiros Alfonso Rueda, Beatriz Mato, Agustín Hernández e Rosa Quintana. Ademais, marcharon con rumbo a San Caetano outros electos como José Manuel Álvarez-Campana, Susana López Abella ou Raquel Arias, todos para ocupar cargos políticos na Xunta.

O Gaiás xera ingresos?

Nubes sobre a Cidade da Cultura / DAVID LOMBAO

“É incrible que alguén poida construír isto”. “Este edificio é unha tolería”.  Son algunhas das frases que o condutor do programa Megaconstrucciones, producido por Discovery Channel e tamén emitido por laSexta, lle dedicou á Cidade da Cultura. No seu paseo polo compostelán monte Gaiás, o documental glosaba a “delirante marabilla” de 265.000 metros cadrados e deixaba caer varias preguntas indisimuladamente: que impulsa a unha Administración pública a iniciar este proxecto? Como o financia? Cando menos no ámbito político, a primeira das preguntas  foi xa máis ou menos respondida en diversos foros. A segunda volve estar de actualidade nestes días, despois de que a Xunta anunciase, a través do presidente nos titulares e do conselleiro de Cultura nos detalles, que os edificios que quedan sen construír no complexo continuarán así, cando menos, ata 2014. Despois, asegura Alberto Núñez Feijóo, serán “os galegos” os que “decidan” que facer.

Un lixeiro mergullo nos arquivos parlamentarios permite coñecer ou, cando menos, contextualizar un pouco a segunda parálise das obras do Gaiás, tomada por un Executivo do mesmo signo que o que as iniciou e de signo oposto que o primeiro que as parou. Poucos días antes do anuncio de Feijóo a Consellería de Cultura remitíalle á vicevoceira parlamentaria do BNG, Ana Pontón, unha resposta a unha pregunta escrita. A nacionalista cuestionara o Goberno sobre os “ingresos derivados da apertura de dous edificios da Cidade da Cultura” e dende o departamento que dirixe Roberto Varela chegaron dous folios coa contestación.

Poucos coñecen xa o ‘campión’

“Case nos pelexábamos por levar os seus asuntos”. Quen fala é un empregado dunha xestoría luguesa. En pleno rebumbio a conta da Operación Campeón, lembra cun punto de nostalxia os nada afastados tempos nos que o empresario Jorge Dorribo chegaba “perfectamente peinado, coas súas gafas de marca e os seus zapatos caros” á oficina na que el traballaba. A visita de Dorribo significaba facer unha paréntese entre os asuntos habituais para, por exemplo, realizar algún trámite vinculado a un vehículo de alta gama ou informarse sobre produtos financeiros para mellorar as condicións dos traballadores de Laboratorios Nupel.

O relato deste administrativo -quen se esforza en subliñar que “todo” o que alí tramitaba Dorribo era “perfectamente legal”-, igual que o doutros empregados das empresas coas que tiña contacto habitual pode ser un bo resumo do papel social que chegou a adquirir na cidade de Lugo o agora considerado presunto líder dunha suposta trama para lograr axudas económicas das diferentes Administracións por vías alleas á lei. En apenas unha década o empresario que despegara grazas á creación dun produto para o coidado de tecidos de pel construía un emporio empresarial con base na cidade da Muralla. A medida que os seus negocios medraban, medraba tamén a súa presenza en círculos económicos e políticos. Así, a finais da pasada década era difícil que Dorribo non estivese presente na práctica totalidade de acontecementos de relevancia, compartindo charlas, mesa e mantel con empresarios, executivos, banqueiros e tamén con políticos de todo signo.